Drogi Rodzicu,
Zapraszam Cię do wspólnych ćwiczeń ze swoim dzieckiem, prezentuję ciekawe ćwiczenia logopedyczne z zakresu motoryki języka, warg, podniebienia miękkiego, żuchwy oraz ćwiczenia oddechowe, oddechowo- fonacyjne i słuchowe. W zależności od wady wymowy, ćwiczenia dostosowane są zarówno do młodszych, jak i nieco starszych dzieciaków. Życzę powodzenia
Ćwiczenia logopedyczne
Ćwiczenia języka:
- wysuwanie szerokiego języka na zewnątrz jamy ustnej,
- klaskanie językiem, naśladowanie głosu konia,
- dotykanie językiem górnych zębów po stronie wewnętrznej, podczas szerokiego otwierania jamy ustnej – zabawa liczenia zębów,
- naśladowanie mycia zębów,
- cofanie języka w głąb jamy ustnej zaczynając od górnych zębów,
- naśladowanie mlaskania,
- „mycie” językiem podniebienia,
- oblizywanie górnej wargi później dolnej,
- wypychanie językiem policzków,
- śpiewanie znanych melodii na sylabach: la, lo, le, lu, ly.
Ćwiczenia warg:
- cmokanie ustami,
- wysuwanie zaokrąglonych warg do przodu (ryjek świnki),
- wydawanie odgłosów:
Krowy – mu, mu,
Kukułki – kuku, kuku,
Sowy – hu, hu, hu,
Psa – hau, hau,
Rybki – plum, plum,
Pukania – puk, puk, puk,
Uderzenia – buch, buch.
- wysuwanie warg do przodu, a następnie naprzemienne ich otwieranie i zamykanie – naśladowanie pyszczka rybki,
- nakładanie dolnej wargi na górna i odwrotnie,
- wymawianie samogłosek i-u, a następnie a, e, i, e, u,o, y,
- dolną wargą zasłonić dolne zęby i odwrotnie górną wargą zasłonić górne zęby,
- dmuchanie przez złączone wargi, lekko wysunięte do przodu.
- układanie warg w kształcie ryjka, a następnie ich rozsuwanie do uśmiechu.
Ćwiczenia podniebienia miękkiego:
- ziewanie (podnoszenie i opadanie podniebienia),
- kaszel z językiem wysuniętym na zewnątrz jamy ustnej, „Chory Miś”,
- chrapanie na wdechu i wydechu,
- wymawianie sylab: ak, ka, ku, aka, oko, uku,
- oddychanie: wdech przez nos, wydech przez usta,
- głęboko wdychamy powietrze nosem, wydychamy ustami (usta cały czas otwarte),
- wdychamy powietrze ustami i wydychamy ustami, nos zatykamy,
- buzia otwarta, czubek języka na dole – energicznie wymawiamy „k”, „u-k”, „ch”, „uch”,
- buzia otwarta – naśladujemy gęganie gąski (pracuje tył języka i podniebienie),
- chrząkanie,
- naśladowanie płukania gardła,
- buzia otwarta, język na dole – chuchamy,
- wciągamy powietrze przez rurkę, przenosimy watkę lub kawałek styropianu na inne miejsce.
Ćwiczenia oddechowe:
- wdech przez nos, (powoli, zapamiętujemy zapach kwiatka) wydech ustami,
- wykonanie wdechu i zdmuchiwanie świeczki (powoli, szybko) na wydechu,
- wykonywanie wydechu wymawiając „s” z jednakową głośnością, (wypuszczanie Powietrza z balonika),
- wykonanie wydechu wymawiając „s” raz ciszej, raz głośniej
- wydmuchiwanie baniek mydlanych przez słomkę,
- zdmuchiwanie płomyka świecy przy zwiększanej stopniowo odległości,
- dmuchanie na kłębuszki waty, papierowe kulki, piłeczki, zawieszone na stelażu waciki, gąbki, zabawki, wiatraczek, chorągiewkę,
- nadmuchiwanie balonów jednym wydechem,
- huśtanie ulubionej zabawki. Dziecko leży na plecach, na brzuchu ma położoną zabawkę, wdech – unoszenie zabawki do góry, wydech opuszczanie zabawki,
- chłodzimy gorącą zupę,
- zdmuchiwanie mlecza,
- odtajanie zamarzniętej szyby,
- dmuchanie na waciki (zawody – kto dalej dmuchnie),
- piłeczki pingpongowe- kto dmuchnie piłeczkę do bramki,
- śmiech:
staruszki – he, he, he
kobiety – ha, ha, ha
mężczyźni – ho, ho, ho
dziewczynki – hi, hi, hi.
Ćwiczenia żuchwy:
- zamykanie i otwieranie domku – szerokie otwieranie buzi, jak przy wymawianiu głoski „a”, zamykanie buzi;
- „grzebień” – wysuwanie żuchwy, zakładanie dolnych zębów na górną wargę i przesuwanie nimi po niej; zakładanie górnych zębów na dolną wargę i brodę (na zmianę) i poruszanie po nich;
- „krowa” – naśladowanie przeżuwania trawy przez krowę;
- guma do żucia – żucie gumy lub naśladowanie tej czynności.
Ćwiczenia słuchowe
Ćwiczenia wrażliwości, pamięci słuchowej, analizy i syntezy słuchowej, słuchu fonetycznego i fonemowego
- rozpoznawanie odgłosów z otoczenia – wszelkich możliwych słyszanych w danej chwili;
- rozpoznawanie odgłosów wywołanych celowo przez prowadzącego (po uprzednim zapoznaniu się z nimi);
- rozpoznawanie głosów zwierząt, pojazdów lub sprzętów gospodarstwa domowego nagranych na płycie;
- zabawa „Kto zawołał?” – rozpoznawanie głosu wołającej osoby;
- zabawa w odnajdywanie ukrytego grającego przedmiotu;
- wyodrębnianie wyrazów w zdaniu – ilość wyrazów można zaznaczać ilością odkładanych przedmiotów, np. klocków;
- liczenie sylab w wyrazach;
- rozpoznawanie początkowej lub końcowej głoski w wyrazach;
- wyodrębnianie danej, umówionej sylaby z ciągu różnych sylab wypowiadanych przez prowadzącego (da ma wa za ka da ga ta dama wa za ka ga ta);
- wyodrębnianie wyrazu rozpoczynającego się daną, umówioną głoską z ciągu różnych wyrazów
- wypowiadanych przez prowadzącego;
- zabawa w szukanie rymów do danego wyrazu.
Ćwiczenia oddechowo – fonacyjne
- zabawy z samogłoskami, np.: powolny głęboki wdech – ręce unoszą się w górę, powolny długi wydech wraz z fonacją aaaaaaaaaa…. lub oooooooo…. lub uuuuuuuu…
- ręce opadają na dół („syrena alarmowa”), to samo, tylko zamiast ruchu rąk, jednoczesne z wydechem i fonacją rysowanie ślimaczków, wężyków lub dowolnych obrazków;
- zabawy ze spółgłoskami, np.: naśladowanie odgłosów otoczenia
- szumiący wiatr: szszszszsz…, szeleszczące liście: sz, sz, sz, sz, syczący wąż: sssssssss….., wypuszczająca parę lokomotywa: f, f, f, f, fffffffffffff….., jadąca lokomotywa: cz, cz, cz, cz, bzyczenie osy: zzzzzzzzzz…., piłowanie drewna: ż, ż, ż, ż;
- wymawianie na wydechu ja najdłużej dowolnej samogłoski;
- zawody – kto wymieni więcej na jednym wydechu – np.: imion, kolorów, zwierząt, kolejnych liczb itp.;
- śpiewanie prostych znanych piosenek lub improwizowanie własnych.
Opracowała: Sylwia Krakowiak